Obraz Wschodu w powieściach historycznych Kazimierza Korkozowicza
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article presents the image of the East in historical novels by Kazimierz Korkozowicz, including the works of the author of Jeźdźcy apokalipsy (Four Horsemen of the Apocalypse), published in the period between 1970–1990. It refers the notion of the East to Eastern Europe and analysesthe use of historical‑philosophical myth of the East by the writer. The paper also includes the interpretation of the novel, using the category of culture as an ideology of social groups, bearing in mind the fact that culture, including literature, is a tool of ideological impact on society by means of Althusser’s ideological state apparatuses. It examines the cognitive capabilities of various literary methodologies towards analyzed works. It describes the profile of the author of Przyłbice i kaptury and refers to the ongoing discussion about his works.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Baranowski B., Znajomość Wschodu w dawnej Polsce do XVIII wieku, Łódź 1950.
Bartelski L.M., Genealogia ocalonych, Kraków 1963.
Bartoszyński K., Konwencje gatunkowe powieści historycznej, „Pamiętnik Literacki” 1984, R. LXXV, z. 2, s. 3–44.
Białek J.Z., Wincenty Danek jako badacz życia i twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego, [w:] Nad twórczością Józefa Ignacego Kraszewskiego. Studia, red. H. Bursztyńska, Kraków 1993, s. 110–132.
Borek P., Ziemie ruskie jako miejsce szczęśliwe w wybranych przekazach kronikarskich XVI stulecia, „Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach” 2021, t. 34, cz. 1, s. 43–53.
Chomiuk A., Integracja czy wykluczenie? Polski projekt kolonialny na wschodnich terenach II Rzeczypospolitej w optyce F.A. Ossendowskiego i J. Mackiewicza, [w:] Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. K. Stępnik, D. Trześniowski, Lublin 2010, s. 231–243.
Danek W., Powieści historyczne J.I. Kraszewskiego, Warszawa 1966.
Gosk H., Opowieści „skolonizowanego kolonizatora”. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
Grabiński S., Klasztor i morze, Warszawa 2021.
Kaniewska B., Jak się Kazimierz Brandys z historią zmagał. O „Wariacjach pocztowych”, [w:] Interpretacje aksjologiczne, red. W. Panas, A. Tyszczyk, Lublin 1997, s. 267–279.
Kopa D., Dekonstrukcja idei postępu zagrożeniem dla przyszłości kultury Zachodu, [w:] Filozoficzne aspekty literatury. Między aksjologią a estetyką, red. A. Skała, Lublin 2021, s. 88–96.
Kopa D., Henryk Walezy i wizja międzykulturowej podróży w powieści Jędrzeja Napiecka „Król, który uciekł”, [w:] Wybrane motywy w literaturze, kulturze i sztuce, red. E. Chodźko, P. Pomajda, Lublin 2022, s. 44–52.
Kopa D., „Lisowczycy”, czyli Harasymowicz i mielizny poznania poetyckiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2020, t. 20, s. 331–346.
Kopa D., Lisowczycy wędrują w poszukiwaniu nowego mitu Ziem Zachodnich, [w:] Wędrówka w literaturze i sztuce – wybrane zagadnienia, red. E. Chodźko, P. Szymczyk, Lublin 2021, s. 56–65.
Kopa D., Ostatnia odsłona rzeczywistości Jana K., „Nowa Krytyka. Czasopismo Filozoficzne” 2018, R. XLI, s. 159–170.
Korkozowicz K., Jeźdźcy Apokalipsy, t. 1–2, Warszawa 1990.
Korkozowicz K., Nad Wisłą 1944, Warszawa 1973.
Korkozowicz K., Ostatni zwycięzca, t. 1–2, Warszawa 1984.
Korkozowicz K., Pod czarcim kopytem, Warszawa 1983.
Korkozowicz K., Powrót Czarnego, t. 2, Warszawa 1989.
Korkozowicz K. Przyłbice i kaptury. Nagie ostrza, wyd. 6, Warszawa 1987.
Kuźma E., Mit orientu i kultury Zachodu w literaturze XIX i XX wieku, Szczecin 1980.
Lichański J.Z., Niepopularnie o popularnej. O narzędziach badań literatury, Warszawa 2018.
Lukács G., Klasyczna postać powieści historycznej, przeł. C. Przymusiński, [w:] tegoż, Od Goethego do Balzaka. Studia z historii literatury XVIII i XIX wieku, wyb. M. Żurowski, tłum. Z. Herbert i in., Warszawa 1958, s. 237–318.
Markiewicz H., Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. 3, przejrz. i uzup., Kraków 1970.
Markiewicz H., Ideologia a dzieło literackie, [w:] Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz, J. Sławiński, Kraków 1976, s. 131–144.
Miernik A., Tak się zdarza – o pisarstwie Ewy Nowackiej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” 2018, t. 6, s. 44–51.
Nawrocki R., Próg. Intruzje i przekroczenia. O transgresji w prozie niesamowitej polskiego romantyzmu, Toruń 2014.
Nowacka E., Jagiełło w karecie, „Nowe Książki” 1990, nr 10, s. 47–48.
Okopień‑Sławińska A., Komizm [hasło], [w:] Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 1988, s. 230–231.
Pelc J., Europa środkowa i wschodnia jako teren przenikania i wzajemnego oddziaływania różnych kultur, [w:] Barok w Polsce i w Europie Środkowo‑Wschodniej. Drogi przemian i osmozy kultur. Materiały konferencji naukowej „Barok w krajach Europy Środkowej
i Wschodniej” (Warszawa, 23–25 marca 1999 r.), red. J. Pelc, K. Mrowcewicz, M. Prejs, Warszawa 2000, s. 13–35.
Poźniak T., Dostojewski i Wschód. Szkic z pogranicza kultur „Acta Universitatis Wratislaviensis. Slavica Wratislaviensia” 1992, vol. LXXV.
Prejs M., Egzotyzm w literaturze staropolskiej. Wybrane problemy, Warszawa 1999.
Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.
Said E.W., Orientalizm, tłum. M. Wyrwas‑Wiśniewska, Poznań 2005.
Sawicki S., Ku świadomej ocenie w badaniach literackich, [w:] O wartościowaniu w badaniach literackich, red. S. Sawicki, W. Panas, Lublin 1986, s. 157–177.
Sepkowski A., Kształty pamięci zbiorowej (wizje historii w polskiej powieści historycznej po 1945 roku), Toruń 2007.
Skórczewski D., Hegemon jako idol. Zachód jako hegemon wyobrażony, [w:] Idol w kulturze, red. E. Fiała, A. Fitas, D. Skórzewski, Lublin 2017, s. 93–127.
Sławiński J., Przestrzeń w literaturze: elementarne rozróżnienia i wstępne oczywistości, [w:] Przestrzeń i literatura, red. M. Głowiński, A. Okopień‑Sławińska, Wrocław 1978, s. 9–22.
Szala A., O poetyce wczesnych romansów Waltera Scotta, [w:] W kręgu zagadnień polskiej powieści historycznej XIX wieku, red. L. Ludorowski, Lublin 1984, s. 7–18.
Sztyber R., W stronę megalomanii narodowej na kanwie tetralogii Jacka Komudy pod tytułem „Samozwaniec” (glosa i kilka uwag na marginesach powieści), „Literatura i Kultura Popularna” 2020, t. 26, s. 383–400.
Świrek K., Teorie ideologii. Na przecięciu marksizmu i psychoanalizy, Warszawa 2018.
Tomczok P., Negatywne afekty w popularnej powieści historycznej. O „Przyłbicach i kapturach” Kazimierza Korkozowicza, [w:] Literatura popularna, t. 1: Dyskursy wielorakie, red. E. Bartos, M. Tomczok, Katowice 2013, s. 73–82.
Trofymenko A., Geneza horroru jako gatunku, „Tematy i Konteksty” 2022, nr 12(17), s. 228–239.
White H., Wyrzutki, potwory i symulakra historii. Refleksje na temat związków historii z literaturą, tłum. M. Sobociński, [w:] Hayden White w Polsce. Fakty, krytyka, recepcja, red. E. Domańska, E Skibiński, P. Stróżyk, Kraków 2019, s. 21–31.
Wyka K., Tragiczność, drwina i realizm, [w:] tegoż, Pogranicze powieści, wyd. 2, Warszawa 1974, s. 7–29.
Zawadzka J., Korkozowicz Kazimierz [hasło], [w:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, t. 4, red. J. Czachowska i A. Szałgan, Warszawa 1996, s. 243–245.