Rozmówki polsko-hiszpańskie. Problemy językowe i próby ich przezwyciężenia podejmowane przez polskich uczestników hiszpańskiej wojny o niepodległość w świetle materiałów wspomnieniowych
Main Article Content
Abstrakt
The article presents selected mechanisms of communication between the Polish participants of the Napoleonic campaign in 1808-1812 and the local population behind the Pyrenees. The sources of information were the memoirs of Polish soldiers fighting on the Iberian Peninsula in the Grande Armée. Even though a significant part of the memoirs focuses on the military aspects of the participation of Poles in the Peninsular War, several do provide a whole spectrum of information about the daily lives of soldiers on foreign ground and many observations regarding the customs of their brothers in arms - mainly the French - as well as the local population. Among the fragments devoted to the non-military aspects of their stay on the Iberian Peninsula, the remarks on the attempts at communication - both verbal and non-verbal - between Poles and Spaniards seem to be particularly interesting. The purpose of this article is to explain why, in many situations, efficient communication could not take place in an intermediary language (French) and how the Polish soldiers dealt with lexical and grammatical structures in the previously unknown Spanish language. It is worth pointing out that language transfer is clearly noticeable - both from the native language of the soldiers (Polish) and from French, which most of Napoleonic soldiers learnt as their first Romance language.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
A.A., Saragossa w roku 1809, „Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi” 1850, t. 4, s. 93–95.
Bielecki R., Wielka Armia, Warszawa 1995.
Bielecki R., Tyszka A.T., Dał nam przykład Bonaparte. Wspomnienia i relacje żołnierzy polskich 1796–1815, Kraków 1984.
Brandt H., Pamiętniki oficera polskiego (1808–1812), Warszawa 1904.
Cierva R. de la, Historia de España, [b.m.w.] 2001.
Chłopicki J., Pamiętnik Jana Chłopickiego z czasów Kampanij Napoleona, Wilno 1849.
Daleki J., Wspomnienia mojego ojca żołnierza dziewiątego pułku Księstwa Warszawskiego. Według ustnego opowiadania spisane przez Ks. J. Dalekiego, Grabonóg 1991.
Fijakowski W.F., La intervención de tropas polacas en los sitios de Zaragoza, Zaragoza 1997.
Kierzkowski J.F., Pamiętniki Jakuba Filipa Kierzkowskiego, kapitana wojska francuskiego, kawalera Krzyża Legii Honorowej, a na ostatku majora wojska polskiego, Warszawa 1831.
Kozłowski J., Historia 1go potem 9go pułku Wielkiego Księstwa Warszawskiego napisana przez Kozłowskiego kapitana grenadierów tegoż pułku a później kapitana inwalidów, Poznań – Kraków 1887.
Lelewel J., Historyczna paralela Hiszpanii z Polską w XVI, XVII, XVIII wieku. Rozważył ją i skreślił w roku 1820 Joachim Lelewel, Poznań 1855.
Płaczkowski W., Pamiętniki Wincentego Płaczkowskiego porucznika dawnej gwardii cesarsko-francuskiej, spisane w roku 1845, Żytomierz 1861.
Polski słownik biograficzny, red. W. Konopczyński i in., Kraków 1935–2004.
Sulima Z. [W. Przyborowski], Polacy w Hiszpanii (1808–1812) przez Zygmunta Lucyana Sulimę, Warszawa 1888.
Trepiński A., Od San Domingo do Cassino, Kraków 1947.
Tuñón de Lara M., Valdeón Baruque J., Domínguez Ortiz A., Historia Hiszpanii, przeł. S. Jędrusiak, Kraków 1997.
Wojciechowski K., Pamiętniki moje w Hiszpanii, Warszawa 1978.
Zabielski T., Pamiętnik oficera Legii Nadwiślańskiej, [w:] Pamiętniki z czasów Księstwa Warszawskiego czyli niezwykłe przygody wojenne dwóch oficerów napoleońskich, red. B. Szyndler, Częstochowa 2001, s. 11–125.
Załuski J., Wspomnienie o pułku lekkokonnym polskim gwardii Napoleona I, przez cały czas od zawiązania pułku w r. 1807, aż do końca w roku 1814 przez Józefa Załuskiego, byłego jenerała brygady w głównym sztabie wojska polskiego; niegdyś oficera i szefa szwadronu rzeczonej gwardii cesarza Francuzów, Kraków 1865.