"Córki powietrza. Sen Balladyny": Calderón spotyka Słowackiego w polu literackim, czyli hiszpańsko-polska comedia colaborada XXI wieku
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Literary relations between Poland and Spain are not only the subject of some purely theoretical considerations of this essay, but also a space for creative practice within the literary field, in the sense proposed by Pierre Bourdieu, as a complex network of positions, relations, and rivalries between its participants, individuals, and institutions. The main subject of the article is the process of creating a Polish-Spanish dramatic collage called 'Daughters of the Air. Balladyna’s Dream' (2019) based on Calderon’s and Słowacki’s dramas, grounded in the historical context, from the Polish-Spanish dramaturgical assumptions to the bilingual libretto of the play, which premiered first in Opole and then in Almagro. Such a process of creative rewriting of our classic literature can be compared to the forgotten comedias colaboradas, which were extremely popular in Spain during the Golden Age: those multi-author dramatic adaptations often resulted from a fruitful collaboration between two, three, or even more writers and dramaturges, which nowadays seems somehow more challenging.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Alviti R., El proceso de escritura en colaboración: sincronía y diacronía, [w:] La escritura en colaboración en el teatro áureo, red. J. Matas i A. Cassol, Valladolid 2017, s. 15–27.
Baczyńska B., Calderon i Słowacki w Opolu, Culture Avenue, 4.04.2019, https://www.culture-ave.com/calderon-i-slowacki-w-opolu/ (dostęp: 30.06.2021).
Baczyńska B., Clorilene, su hijo Segismundo y otros príncipes y princesas polacos en el teatro áureo español en torno al año 1634: Pedro Calderón de la Barca, Antonio Coello, Francisco de Rojas Zorrilla con Lope de Vega al fondo, „Hipogrifo”, t. 9.1: 2021, s. 467–485.
Baczyńska B., Polonia y el mar: en torno al verso 1430 de “La vida es sueño” de Pedro Calderón de la Barca, „Scriptura: Estudios sobre el Teatro del Siglo de Oro” (Lleida) 2002, s. 47–64.
Baczyńska B., La recepción de La vida es sueño en Polonia, „Estudios de Literatura. Universidad de Valladolid”, t. 16: 1991, s. 19–38.
Baczyńska B., “La vida es sueño” de Pedro Calderón de la Barca y su recepción teatral: una olvidada traducción polaca, „Encuentros”, t. 2: Encuentros con la literatura y el teatro del mundo hispano, red. J. Wilk-Racięska i J. Lyszczyna, Katowice 2008, s. 50–63.
Baczyńska B., „Życie jest snem” i „Książę Niezłomny”, czyli dwa „polskie” dramaty Pedra Calderóna de la Barca, [w:] Arcydzieła literatury hiszpańskiej. Dziesięć wykładów, red. M. Potok, Poznań 2016, s. 131–155.
Blasco L., Moja epoka, moja bestia, przeł. A. Galas-Kosil, „Dialog”, t. 11: 2015.
Bourdieu P., Punkt widzenia autora. Kilka ogólnych właściwości pola produkcji kulturowej, [w:] tegoż, Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego, przeł. A. Zalewski, Kraków 2007, s. 327–328.
Butkiewicz M., Twórczo z teatrem 2019: „Córki powietrza. Sen Balladyny”, Opole 2019.
Calderón de la Barca P., La vida es sueño; La hija del aire; El mayor monstruo del mundo, oprac. F. Ruiz Ramón, Madrid 1967.
Calderón de la Barca P., Życie jest snem. Imitował Jarosław Marek Rymkiewicz, Warszawa 1971.
Calderón de la Barca P., Życie snem; Książę niezłomny, przeł. E. Boyé i J. Słowacki, oprac. B. Baczyńska, Wrocław – Kraków 2003.
Coenen E., Problemas del manuscrito de “Yerros de Naturaleza y aciertos de la Fortuna”, „Hipogrifo”, t. 3.1: 2015, s. 111–128.
La comedia escrita en colaboración en el teatro del Siglo de Oro, red. J. Matas Caballero, Valladollid 2017.
Galas-Kosil A., López Antuñano J.G., Corki Powietrza (Las hijas del aire). Notas de dramaturgia acerca de un ejercicio de intertextualidad dramática, „Pygmalion” (Madrid), t. 11: 2019, s. 205–217.
Gall I., Wspomnienie o Juliuszu Osterwie, „Pisma o Teatrze” 1993, s. 170–171.
García I., «Que como pude ver poco, pude imaginarme mucho». La puesta en escena de Hijas del aire, de Calderón y Slowacki, „Pygmalion” (Madrid), t. 11: 2019, s. 218–226.
Krajewska A., Humanistyka performatywna, „Przestrzenie Teorii”, t. 29: 2018, s. 31–85.
Krajewska A., Poznanie dramatyczne, „Przestrzenie Teorii”, t. 3/4: 2004, s. 43–69.
Krakowska J., Transfer! Teksty dla teatru. Antologia, red. J. Krakowska, Warszawa 2015.
Lehmann H.Th., Teatr postdramatyczny, przeł. D. Sajewska i M. Sugiera, Kraków 2004.
Leyko P., Leyko M., Teatr jako sztuka (systemowego) przepisywania, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 57: 2014, z. 2, s. 77–88.
Łapicka K., Libre como el aire, „Pygmalion” (Madrid), t. 11: 2019, s. 227–234.
Łapicka K., Wolna jak powietrze, „Teatr” (Warszawa), t. 5: 2019, s. 51–56.
Makowiecka G., Po drogach polsko-hiszpańskich, Kraków 1984.
Oehrlein J., El actor en el teatro español del Siglo de Oro, przeł. M.A. Vega, Madrid 1993.
Porqueras Mayo A., Impacto de “El príncipe constante” en la crítica hispanista (1972–1992), „Scriptura”, t. 11: 1996, s. 179–189.
Rymkiewicz J.M., Co to jest imitacja?, [w:] P. Calderón de la Barca, Życie jest snem. Imitował Jarosław Marek Rymkiewicz, Warszawa 1971, s. 5–12.
Sawicki P., Polacy a Hiszpanie. Ludzie, podróże, opinie / Los polacos y los españoles. Hombres, viajes, ideas, „Estudios Hispánicos” (Wrocław), t. 3: 1995.
Słowacki J., Dzieła wybrane, t. 3: Dramaty, oprac. E. Sawrymowicz, Wrocław 1989.
Słowacki J., Wybór listów, cz. 1, Warszawa 1911.
Strzałkowa, M., Studia polsko-hiszpańskie, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozprawy i Studia” (Kraków), t. 26: 1960.