Uprowadzanie mieszkańców Rzeczypospolitej do niewoli przez Tatarów i Turków w oczach siedemnastowiecznych pamiętnikarzy
Main Article Content
Abstrakt
In the 17th century, both the Turks and (much more often) the Tatars invaded Poland. According to historians, the Tatars in particular treated the Polish Republic as an area of economic exploitation. Its most severe form was the forced captivity of inhabitants of the south-eastern borderlands. This was documented by diarists and memorialists of Polish seicento, including Jan Florian Drobysz Tuszyński, Mikołaj Jemiołowski, Joachim Jerlicz, Samuel Maskiewicz, Zbigniew Ossoliński, and Kazimierz Sarnecki. They drew attention to the mass character of the Tatar-Turkish thraldom: not only soldiers but also many civilians were kidnapped by the Tatars, who benefited from human trafficking and thus made them captives. The authors of the diaries documented the circumstances of the attacks, including the time and routes taken by the looters. They drew attention to the state of the captives and reconstructed the human martyrdom.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Baranowski B., Znajomość Wschodu w dawnej Polsce do XVIII wieku, Łódź 1950.
Bauer M., Z dziejów batalistyki polskiej. Studia nad pamiętnikami wojennymi z XVII w., Kraków 2007.
Borek P., O polskim pamiętnikarstwie doby baroku. Rekonesans, [w:] Z dziejów staropolskiego pamiętnikarstwa. Przekroje i zbliżenia, red. P. Borek, Kraków 2012, s. 31–52.
Borek P., Uwagi o stylu staropolskich relacji pamiętnikarskich, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria II” 2002, red. H. Bursztyńska i H. Turkiewicz, s. 5–21.
Hetmani Rzeczypospolitej Obojga Narodów, red. M. Nagielski, Warszawa 1995.
Kuran M., Problematyka antyturecka i antytatarska w twórczości podkarpackich literatów staropolskich, [w:] Wirydarz staropolski i oświeceniowy, red. R. Magryś, J. Kowal i G. Trościński, Rzeszów 2020, s. 290–310.
Łątka J.S., Słownik Polaków w Imperium Osmańskim i Republice Turcji, Kraków 2005.
Pajewski J., Buńczuk i koncerz. Z dziejów wojen polsko-tureckich, Poznań 2003.
Podhorodecki L., Chanat krymski i jego stosunki z Polską w XV–XVIII w., Warszawa 1987.
Podhorodecki L., Jan III Sobieski, Warszawa 2010.
Pyłypenko W., W obliczu wroga. Polska literatura antyturecka od połowy XVI do połowy XVII wieku, przeł. P. Tafiłowski, Oświęcim 2016.
Ryba R., Literatura staropolska wobec zjawiska niewoli tatarsko-tureckiej. Studia i szkice, Katowice 2014.
Ryba R., Trzy obrazy niewoli tatarsko-tureckiej w literaturze XVII wieku, „Barok. Historia – Literatura – Sztuka” 2001, z. 1, s. 47–58.
Skorupa D., Stosunki polsko-tatarskie 1595–1623, Warszawa 2004.
Szczerbicka-Ślęk L., Duma staropolska. Z dziejów poezji melicznej, Wrocław 1964.
Ślęczka T., Hieronim Chrystian Holsten w Polsce – „potop” widziany oczyma niemieckiego najemnika, „Napis” 2006, seria XII, s. 331–345.
Tafiłowski P., „Imago Turci”. Studium z dziejów komunikacji w dawnej Polsce (1453–1572), Lublin 2013.
Weintraub W., Ekspresja a polityka w poezji Jana Kochanowskiego. Pieśń V „ksiąg wtórych”, [w:] Jan Kochanowski. Interpretacje, red. J. Błoński, Kraków 1989, s. 68–79.
Wójcik Z., Jan Kazimierz Waza, Wrocław 1997.