Das schlesische Aschenputtel als Romanfigur: ein Beitrag zu einer deutsch-polnischen „Doppelbiographie“
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The subject of this article is the Polish-German “double biography” of Countess Joanna von Schaffgotsch as portrayed in the novel Zink wird Gold by Georg Zivier and Hans Nowak and in Gustaw Morcinek’s Pokład Joanny. The comparative analysis focuses on the dominant narrative threads and the approaches to represent this historical figure, with the portrayal of the countess as the “Silesian Cinderella” existing as a point of reference in the public consciousness. The analyses conducted in this context lead to the conclusion that Nowak/Zivier’s biography of the countess generally corresponds to historical truth and is realistic in this sense, while the ideological aspect dominates in Morcinek’s narration. The two ‘biographies’ do not take into account the regional specificity of the Countess figure.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Donig S., Johanna Gräfin von Schaffgotsch (1842-1910), [in:] Schlesische Lebensbilder (XI),
hrsg. J. Bahlcke, Neustadt a.d. Aich 2012, S. 229-241.
Grabowski E., Sagen und Märchen aus Oberschlesien, Breslau 1922.
Gramer F., Chronik der Stadt Beuthen in Ober-Schlesien, Beuthen O/S 1863.
Green J.F.C., Hans Novak. Zink wird Gold. Breslau. Korn. 1937 - 244 pages. 3.5 D and 5 marks, “Books Abroad” 1939, Vol. 13, No. 2, S. 230-231.
Heinrich T., Rache als Narrativ des Terrors: Kleists Michael Kohlhaas und die Logik der Gewalt, Monatshefte, Vol. 111, Number 3, Fall 2019, S. 400-414.
Heska-Kwaśniewicz K., Morcinek, Gustaw, [in:] Słownik pisarzy śląskich, Bd. 3, hrsg. J. Lyszczyna, D. Rott, Katowice 2010, S. 75.
Ißler R., Scherer L., Thematologie: Motive, Stoffe und Themen, [in:] Handbuch Kinder - und Jugendliteratur, hrsg. T. Kurwinkel, P. Schmerheim, Stuttgart 2020, S. 297-311.
Joanna Gryzik. Śląski Kopiuszek, https://vod.tvp.pl/video/joanna-gryzik-slaski-kopciuszek,joanna-gryzik-slaski-kopciuszek,54423557
(Zugriff: 14.02.2022).
Kaczmarzyk I., W cieniu mitu. Rzecz o Karolu Goduli, Ruda Śląska 2007.
Kańtor G.A., Pani na Kopicach, 2020 (Ebook Legimi).
Kańtor G.A., Śląski Kopciuszek, 2020 (Ebook Legimi).
Legendy z Grodkowa i okolic, https://www.biblioteka-grodkow.pl/images/webslide/presentation/Legendy.html (Zugriff: 14.02.2022).
Listoś-Kostrzewa A., Ballada o śpiącym lwie, Warszawa 2021.
Mikołajec M., Wspólnota i literatura, Studia o prozie Gustawa Morcinka, Katowice 2019.
Morcinek G., Pokład Joanny, Warszawa 1952.
Morcinek G., Schacht Johanna, Roman, Weimar 1953, Übersetzung aus dem Polnischen Kurt Harrer.
Müller-Funk W., Die Kultur und ihre Narrative. Eine Einführung, zweite, überarbeitete und erweiterte Auflage, Wien 2008.
Neubach H., Hans-Ulrich und Johanna von Schaffgotsch, ein volkstümliches oberschlesisches Grafenpaar, „Eichendorff-Hefte“ 2007, Nr. 17, S. 37.
Rostropowicz J., Schaffgotsch Joanna, Gräfin von z d. Gryzik, [in:] Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności, SCHLESIER von den frühesten Zeiten bis zur Gegenwart, hrsg. J. Rostropowicz, Band 1, Łubowice-Opole 2016, S. 244.
Scheuer H., Biographie, [in:] Reallexikon der deutschen Literaturwissenschaft, Bd. 1, hrsg. K. Weimar, S. 233.
Ślęzak W., Joanna i Hans Ulryk Schaffgotschowie, Bytom 1994.
Tambor J., Status języka a wola ludu i kodyfikacja. Przypadek śląski, „Forum Lingwistyczne” 2014, Nr. 1, S. 37-49.
Wiatr M., Oberschlesien und sein kulturelles Erbe: Erinnerungspolitische Befunde, bildungspolitische Impulse und didaktische Innovationen, Göttingen 2016.
Wycisk-Müller S., Schaffgotsch, Johanna Gräfin von, Schlesiens Aschenputtel, [in:] Schöpferisches SCHLESIEN von A bis Z, Leipzig 2014, S. 191-193.
Zivier G., Nowak H., Zink wird Gold. Ein Roman des wirklichen Lebens, Breslau 1937.