O dwu pieśniach kryzysu przysięgowego
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The paper is dedicated to two soldiers’ songs from the second half of 1917, written in the atmosphere of rebellion of the Polish Legions against the Central Powers. The turning point in the history of Polish military units during the First World War, which was caused by the so-called Oath crisis, for the demilitarised and interned soldiers, was the time of fighting by means of word, rather than weapon. However, they manifested their pride and perseverance of the Polish soldier, using mockery. Occasional poetic works - Dziadowska pieśń żałobna o odwrocie legionów spod Warszawy and Santa Lucia - shaped the independence ethos on the basis of a solid foundation of folklore and literary tradition (using e.g. the convention of ‘a beggar’s song’ and ‘a news story’). Arrogance and an ironic attitude, expressed in songs, conceal the real tragic situation of the soldiers - who were deprived of the chance to serve the Nation for being disobedient towards the German army. Szczypiorno and Beniaminów - places to which they were interned - are elevated to the rank of symbols of defiance and contempt for the invaders and constitute a significant element of the legend surrounding Piłsudski’s Legions.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Benton M., Biografia teraz i kiedyś, tłum. A. Pekaniec, „Dekada Literacka” 2010, nr 4–5, s. 10–25.
Dziadowski lament, „Muchy” 1916, nr 45 (z dn. 4 listopada).
Garlicki A., Józef Piłsudski 1867–1935, Warszawa 1990.
Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, t. II, Warszawa 1901.
Grochowski P., Staropolskie pieśni nowiniarskie, „Pamiętnik Literacki” 2008, nr 3, s. 105-123.
Kaczyński A.R., Anegdoty Legionowe, „Niepodległość i Pamięć” 2010, nr 17/2 (32), s. 161–178.
Karnawał dziadowski. Pieśni wędrownych śpiewaków (XIX–XX w.), wybór i oprac. S. Nyrkowski, wstęp J.
Krzyżanowski, Warszawa 1977.
Kierkowski K., Z austriackiego więzienia do pruskiego obozu internowanych, [w:] Za kratami więzień i drutami obozów. Wspomnienia i notatki więźniów ideowych z lat 1914–1921, zebr. i oprac. J. Stachiewicz, t. II, Warszawa 1928.
Kloch Z., O poezji pierwszej wojny światowej, „Teksty” 1981, nr 6, s. 135–146.
Kloch Z., Poezja pierwszej wojny. Tradycja i konwencje, Wrocław 1986.
Koffnyt M., Odzyskane wspomnienia, www.wtg-gniazdo.org/upload/rocznik/2012/rocznik_2012-086-090-Koffnyt.pdf [dostęp: 4.03.2018].
Lanckorońska K., Matka prezydenta, [w:] tejże, Szkice wspomnień, przedmowa A. Biernacki, Warszawa 2005.
„Obijak” 1917, nr 23 (z dn. 21 sierpnia).
Pamiętnik Księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej: 1914–1918, do druku przygotował J. Pajewski, oprac. A.
Kosicka-Pajewska, Poznań 1997.
Romanowski A., „Przed złotym czasem”. Szkice o poezji i pieśni patriotyczno-wojennej lat 1908–1918, Kraków 1990.
Snopko J., Finał epopei Legionów Polskich 1916–1918, Białystok 2008.
Stępnik K., Legenda Legionów, Lublin 1995.
Ślęk L., Pieśń nowiniarska, [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. II, Warszawa 1985.
Świętek R., Lodowa ściana. Sekrety polityki Józefa Piłsudskiego 1904–1918, Kraków 1998.
Waliński M., Pieśń jarmarczna? Nowinkarska? Ballada? Czy – pieśń dziadowska? Prolegomena do badań pieśni dziadowskiej, [w:] Wszystek krąg ziemski. Antropologia, historia, literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Czesławowi Hernasowi, pod red. P. Kowalskiego, Wrocław 1998, s. 164–194.
Wiersze bolesne: Dziadowska pieśń żałobna o odwrocie legionów spod Warszawy nr 1, Santa Lucia nr 2, w: Śląska Biblioteka Cyfrowa (domena publiczna) https://www.sbc.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/94475?id=94475 https://www.sbc.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/94473?id=94473 [dostęp: 11.11.2018].