Дослідження життя і творчості хроніста Алессандро Ґваньїні від середини ХХ століття (польська, українська і російська історіографія)
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
W artykule przeanalizowano studia nad życiem i twórczością kronikarza Aleksandra Gwagnina podejmowane przez polskich, ukraińskich i rosyjskich historyków i filologów ostatnich sześciu dekad. Autor wyróżnia dwa okresy. W pierwszym okresie (1960-1971) opublikowano prace о biografii Gwagnina, w których do obiegu naukowego wprowadzono nowe źródła, dokonały się pozytywne zmiany w ocenie wkładu kronikarza naukowców rosyjskich, pojawiły się publikacje o korzystaniu z jego Kroniki Sarmacji europejskiej przez autorów krajów Europy zarówno zachodniej, jak i wschodniej. W drugim okresie (od początku lat 70. XX wieku) Kronika Gwagnina stała się obiektem wszechstronnej analizy: badano jej źródła, ją samą jako źródło historyczne i historiograficzne, rękopiśmienne tłumaczenia Kroniki i odrębnych fragmentów, problem autorstwa samego dzieła. Ukazały się jej nowoczesne tłumaczenia, częściowo po rosyjsku i w całości po ukraińsku z komentarzami.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
d’Amato D., Sochinenija ital’jancev o Rossii konca XV–XVI vekov kak istoricheskij istochnik. Avtoref. kand. ist. nauk, Moskva 1993.
Diachok O.A., Analiz rukopisnyh perevodov “Hroniki Evropejskoj Sarmatii” na russkij i ukrainskij jazyki, Issledovanija po arheografii i istochnikovedeniju otechestvennoj istorii XVI–XX vv., Dnipropetrovsk 1990, c. 19–31.
Diachok O.O., Arkheohrafiia vydan tvoru A. Gvanini ta frahmentiv z noho, Dnipropetrovskyi istoryko‑arkheohrafichnyi zbirnyk, Dnipropetrovsk 2001, c. 302–316.
Diachok O.O., Khronika Alessandro Gvanini v doslidzhenniakh prof. M.P. Kovalskoho ta v suchasnii polskii humanitarystytsi, Naukovi zapysky Natsionalnoho universytetu “Ostrozka akademiia”. Seriia “Istorychni nauky”, vypusk 28, Ostroh 2019, c. 81–87.
Diachok O.O., “Khronika Yevropeiskoi Sarmatii” Alessandro Hvanini yak dzherelo z istorii Ukrainy XV–XVI st. Avtoref. … kand. ist. nauk, Dnipropetrovsk 1992.
Diachok O.O., Khronist Alessandro Gvanini, Ukrainskyi arkheohrafichnyi shchorichnyk, Kyiv–Niu‑York 2004, c. 8–9, 299–321.
Diachok O.O., Opys ukrainskykh zemel i mist u “Khronitsi Yevropeiskoi Sarmatii” A. Gvanini (dzhereloznavchyi analiz), Istoriohrafichni ta dzhereloznavchi problemy istorii Ukrainy. Obrazy nauky, Dnipropetrovsk 2000, c. 153–169.
Diachok O.O., Problema avtorstva “Opysu Yevropeiskoi Sarmatii” v istoriohrafii, Osiahnennia istorii: Zbirnyk naukovykh prats na poshanu prof. Mykoly Pavlovycha Kovalskoho z nahody 70-richchia, Ostroh – Niu‑York 1999, c. 251–262.
Diachok O.O., Robota avtora Hustynskoho litopysu z narratyvamy inozemnoho pokhodzhennia (na prykladi “Khroniky Yevropeiskoi Sarmatii” A. Hvanini), Dnipropetrovskyi istoryko‑arkheohrafichnyi zbirnyk, Dnipropetrovsk 1997, c. 146–156.
Diachok O.O., Vykorystannia “Khroniky Yevropeiskoi Sarmatii” yak dzherela ukrainskymy avtoramy XVII–XVIII st., Istoriohrafichni ta dzhereloznavchi problemy istorii Ukrainy: Istoriohrafiia ta dzhereloznavstvo v chasovomu vymiri, Dnipropetrovsk 2003, c. 224–241.
Diaczok O., Badania nad życiem i twórczością kronikarza Aleksandra Gwagnina – polska, rosyjska i ukraińska historiografia do połowy XX wieku, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2012, t. VIII, s. 163–183.
Gvan’ini A., Opisanie Moskovii, Moskva 1997.
Hvanini O., Khronika Yevropeiskoi Sarmatii, Kyiv 2007.
Karnauhov D.V., Istorija russkih zemel’ v pol’skoj hronografii konca XV – nachala XVII vv., Novosibirsk 2009.
Karnauhov D.V., Istorija Smutnogo vremeni v “Moskovskoj hronike” Aleksandra Gvan’ini, Smutnoe vremja v Rossii: konflikt i dialog kul’tur: Materialy nauchnoj konferencii. S.-Peterburg, 12–14 oktjabrja 2012 g., Sankt‑Peterburg 2012, c. 85–91.
Koval’skij N.P., Izvestija po istorii i geografii Ukrainy XVI veka v “Hronike Sarmatii Evropejskoj” Aleksandra Gvan’ini, Nekotorye problemy otechestvennoj istoriografii i istochnikovedenija, Dnepropetrovsk 1972, c. 107–128.
Koval’skij N.P., Zapiski sovremennikov kak istochnik po istorii Ukrainy vtoroj poloviny XVI stoletija, Nekotorye problemy social’no‑jekonomicheskogo razvitija USSR, Dnepropetrovsk 1971, s. 116–146.
Kozlova G.G., Ob „Opisanii Moskovii” Aleksandra Gvan’ini, Antichnost’ i sovremennost’: K 80-letiju Fjodora Aleksandrovicha Petrovskogo, Moskva 1972, c. 434–444.
Kuran M., Kronika Aleksandra Gwagnina jako kompendium wiedzy historycznej i geograficznej, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2011–2012, t. VII, s. 41–55.
Kuran M., Marcin Paszkowski – poeta okolicznościowy i moralista z pierwszej połowy XVII wieku, Łódź 2012.
Kuran M., Obraz tatarszczyzny w „Kronice Sarmacyjej europskiej” Aleksandra Gwagnina i w „Dziejach tureckich” Marcina Paszkowskiego, [w:] Wschód muzułmański w literaturze polskiej. Idee i obrazy, Białystok 2016, s. 41–65.
Kuran M., Spór o autorstwo Sarmatiae Europae descriptio a działalność translatorska Marcina Paszkowskiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2011, t. 14, nr 2, s. 9–23.
Paszyński W., Sarmaci i uczeni. Spór o pochodzeniu Polaków w historiografii doby staropolskiej, Kraków 2016.
Wojtkowiak Z., Aleksander Gwagnin i Maciej Stryjkowski – dwaj autorzy jednego dzieła, Poznań 2014.