Głos Kasandry. Prognostyczne wizje wojny ("Przyszła wojna" Władysława Sikorskiego i "Dwa końce świata" Antoniego Słonimskiego)
Artikel-Sidebar
Hauptsächlicher Artikelinhalt
Abstract
The article formulates predictions as a rational variant of prophetism in the literature and journalism of the interwar period. The motif of the unheard Cassandra is a metaphor for the impossibility of warnings and predictions of impending war to intervene in the course of history to avert future catastrophe. This motif was derived from the essays of Czeslaw Milosz and Jerzy Stempowski and applied to the understanding of prognostication in the 1930s. The projected visions of the war in the historical‑political books of Bocheński, Studnicki, Cat Mackiewicz were discussed. A parallel reading of The Future War by Sikorski and The Two Ends of the World by Słonimski was made in the context of his anti‑fascist and anti‑totalitarian journalism.
Downloads
Artikel-Details
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
URHEBERRECHTE
Der Herausgeber der „AnnalesUniversitatisPaedagogicaeCracoviensis. StudiaHistoricolitteraria” ist zur Nutzung und Verbreitung aller in der Zeitschriftveröffentlichten Materialien auf Grundlage eines nicht ausschließlichen, zeitlich unbeschränkten Lizenzvertrags befugt, der im Voraus unbefristet mit jedem/r Autor/in des jeweiligen Werks für die im betreffenden Vertrag vereinbarten Nutzungsbereiche abgeschlossen wird.
POLITIK DES OFFENEN ZUGRIFFS
Die „AnnalesUniversitatisPaedagogicaeCracoviensis. StudiaHistoricolitteraria” sind eine Fachzeitschrift mit freiem Zugriff, dessen voller Inhalt kostenlos für Nutzer und Einrichtungen auf Grundlage einer nicht ausschließlichenCreativeCommons-Lizenz (CC BY-NC-ND 4.0) verfügbar ist. Die Nutzer/innen können die Artikel in dieser Zeitschriftohne vorherige Zustimmung des Herausgebers oder des/r Autors/in lesen, herunterladen, Kopien anfertigen, verbreiten, drucken oder zu Volltexten verlinken, insofern die Quelle des Zugriffs und der/die Autor/inder jeweiligen Publikation angegeben wird. Dies ist mit der BOAI-Definition des offenen Zugriffs konform (http://www.soros.org/openaccess).
Literaturhinweise
Bodin P.-A., The Cassandra Motif in Szymborska and Miłosz, „Poljarnyj Vestnik. Norwegian Journal of Slavic Studies” 2018, vol. 21, s. 1–14.
Bocheński, A. Między Niemcami a Rosją, Warszawa 1994.
Cat‑Mackiewicz S., Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939, Kraków 2012.
Davies N., Europa walczy 1939–1945. Nie takie proste zwycięstwo, przeł. E. Tabakowska, Kraków 2008.
Dudziński, B., Nowe książki, „Robotnik” 1937, nr 106 (12 kwietnia), s. 2.
Habowski, M. Realista nierealistyczny: rzecz o Adolfie Bocheńskim, „Racja Stanu. Studia i materiały” 2011, nr 2(10), s. 161–174.
Hostowiec P., Esej dla Kasandry, „Kultura” 1950, nr 6(32), s. 6.
Kanfler, M. (M.K.), Powieść Antoniego Słonimskiego, „Nowy Dziennik” 1937, nr 270 (2 października), s. 8.
Marianowicz A., Posłowie, [w:] A. Słonimski, Dwa końce świata, Warszawa 1991, s. 123–126.
Miłosz C., Śmierć Kasandrze, „Odrodzenie” 1945, nr 21, s. 7.
Mosur‑Darowski P., Polska na drodze do wojny. Ludzie, którzy przewidzieli katastrofę 1939 roku, 31.08.2019, Onet.pl, https://wiadomosci.onet.pl/kraj/polska-1939-ludzie‑ktorzy‑przewidzieli‑przebieg‑ii‑wojny‑swiatowej/fmzfetv [dostęp: 12.05.2023].
Rezmer W., Generał Władysław Sikorski – pisarz i publicysta wojskowy, „Biuletyn Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej” 2013, nr 63, s. 3–39.
Sikorski W., Przyszła wojna, jej możliwości i charakter oraz związane z nim zagadnienia obrony kraju, Warszawa 1984.
Słonimski A., Dwa końce świata, Warszawa 1991.
Słonimski A., Kroniki tygodniowe 1932–1935, Warszawa 2001.
Słonimski A., Moja podróż do Rosji, cz. 8: Militaryzm, czyli noc ostatnia, „Wiadomości Literackie” 1932, nr 35, s. 1.
Stempowski J., Listy Jerzego Stempowskiego do Janiny i Wacława Kościałkowskich, „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty” 2000, nr 3, s. 132.
Studnicki W., Wobec nadchodzącej wojny, wstęp i oprac. J. Sadkewicz, Kraków 2018.
Todorov V., Svetovniyat check. Kniga za Karel Čapek, Sofiya 1990.
Wilkoń T., Katastrofizm poezji polskiej w latach 1930–1939. Szkice literackie, Katowice 2016.
Wyka M., Głosy różnych pokoleń, Kraków 1989.
Zdziechowski M., W obliczu końca, Wilno 1938.
Zipold‑Materkowa G., Hitler i faszyzm na łamach „Wiadomości Literackich”, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1984, nr 2, s. 337–347.