The „Utopek” identity in the German-language novel by Leszek Libera

Main Article Content

Agnieszka Miernik
https://orcid.org/0000-0002-1365-8560

Abstract

This article reflects on the universal values of Leszek Libera’s novel Utopek, on what always remains “unspeakable” in Silesian issues, and on the internal life of the personal (author’s) and collective memory of Silesian generations. The author deals, in an original and profound way, with the problems that are still traumatic for many people in Upper Silesia. The complex Polish-German biographies of the inhabitants of the Silesian lands include the fate of the author and his family, contributing to the collective memory of a difficult past. Written in exile, the German-language work was highly praised by native critics, who stressed that the novel could rival the great classics. The emigrants outlook allowed for a distanced and multi-perspective view of history that cannot be discussed in rigid paradigms. The specificity, complexity and indeterminacy of Silesian identity are expressed in the novel through the figure of the Utopling, a fictional being who does not fit into the world in which he lives,
who perceives the absurdities of reality and longs to return to his native utopia. The figure of the Utopling embraces the extremes and opposites inherent in the Silesian landscape. The character is at once hypersensitive and cruel, native and universal, local and a stranger, outgoing and claustrophobic, likeable and repulsive.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Miernik, A. (2022). The „Utopek” identity in the German-language novel by Leszek Libera. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia Historicolitteraria, 22, 207–222. https://doi.org/10.24917/20811853.22.13
Section
Studies and dissertations

References

Bajorek A., Motywy autobiograficzne w twórczości Janoscha, Kraków 2018.

Bieniasz S., Losy Górnoślązaków w dwudziestym wieku, Gliwice 2005.

Copik I., Górny Śląsk - opowieść niewysłowiona, „Anthropos?” 2014, nr 22, s. 34-44.

Dom Literatury w Łodzi Spotkanie Leszka Libery i Sławy Lisieckiej,, „Utopek, czyli Leszek Libera i Sława Lisiecka, https://www.facebook.com/watch/live/?ref=watch_permalink&v=340450943334990 (dostęp: 15.12.2021).

Eliade M., Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, przeł. K. Kocjan, Warszawa 2011.

Frye N., Anatomia krytyki, przeł. M. Bokiniec, Gdańsk 2011.

„Grób Agamemnona”. Anmerkungen zu Słowackis Metapher „czerep rubaszny”, „Zeitschrift für Slavische Philologie” 1990, t. 50, z. 1, s. 330-336.

https://kultura.onet.pl/ksiazki/leszek-libera-zostawiam-czytelnikowi-pole-dla-jego-wyobrazni/nqh4bs3 (dostęp: 15.12.2021).

Joachimsthaler J., Czytanie Utopka, [w:] L. Libera, Utopek, Łódź 2018, s. 241-255.

Kunce A., Czy można wędrować bez idei domu?, „Fabryka Silesia” 2012, nr 1, s. 3-9.

Kunicki W., Czego jeszcze nie znamy?, „Fabryka Silesia” 2011, nr 1, s. 53-58.

Maj B., Od redakcji, „NaGłos” 1994, nr 15/16, s. 3.

Mickiewicz als Übersetzer des Schillerschen „Handschuhs, „Zeitschrift für Slavische Philologie” 1987, t. 47, z. 1, s. 189-307.

Miernik A., Odmieńcy w baśniach regionalnych, [w:] Inny w edukacji i kulturze regionu, red. Z. Budrewicz, M. Sieńko, Kraków 2017, s. 94-104.

Narolska A., Rawski J., Profesor Leszek Libera badacz- tłumacz - pisarz, „Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” 2016, nr 1, s. 357-365.

Nogaś M., Outsider i kończący się świat, „Gazeta Wyborcza” 2019, 17 maja, s. 11.

Oleś P., Inspiracje Carla G. Junga do badań nad rozwojem po „połowie życia”, [w:] Między świadomością a nieświadomością. Współczesność w perspektywie psychologii głębi, red. K. Węgłowska-Rzepa, D. Fredericksen, Warszawa 2007, s. 159-172.

Quinkenstein L., Oberschlesische Turbulenzen. Zu Leszek Liberas Romanen „Der Utopek“ und „Buks Molenda”, „Krautgarten. Forum für Junge Literatur” 2011, nr 60, s. 88.

Philo-logische Schwierigkeiten mit Słowackis „Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu”, „Die Welt der Slaven” 1991, s. 131-143.

Sander M., Der Geiste aus dem Krautfass, https://www.deutschlandfunkkultur.de/dergeist-aus-dem-krautfass-100.html (dostęp: 15.12.2021).

Schweizer Lyrik Słowackis: „Rozłączenie”, „Zeitschrift für Slavische Philologie” 1991, t. 51, z. 1, s. 333-354.

Sekuła E.A., Kultury pamięci Górnoślązaków, [w:] Pamięć, przestrzeń, tożsamość, red. S. Kapralski, Warszawa 2010, s. 245-256.

Skop M., Górnośląscy dziwacy w działach Augusta Scholtisa, [w:] Nowoczesność i regionalizm w twórczości Augusta Scholtisa, red. G.B. Szewczyk, Katowice 2004, s. 131-139.

Tokarczuk O., Moment niedźwiedzia, Warszawa 2011.

Woźniczka Z., III wojna - oczekiwanie na prawdziwe wyzwolenie, [w:] Zakończenie wojny na Górnym Śląsku, red. Z. Woźniczka, Katowice 2006, s. 9-30.

Zarychta P., Antysielanka z nicponiem w tle, „Nowe Książki” 2019, nr 7-8, s. 95.