Obrazy władców i szlachty polskiej w prozie historycznej Romana Iwanyczuka
Main Article Content
Abstrakt
The topic of the article is the image of Polish kings and nobility in Roman Iwanyczuk’s historical prose. The analysis was conducted on the basis of three works written at the turn of the 1970s and 1980s. They are only a fragment of the rich literary heritage ofthe famous Ukrainian novelist. Ciemnoczerwone wino (Черлене вино) takes the reader to the 15th century, to Galicia‑Volhynia, which was threatened with polonization. Manuskrypt z ulicy Ruskiej (Манускрипт з вулиці Руської) shows the origin of the idea of the liberation war, the future Chmielnicki Uprising, in Lviv at the turn of the 16th and 18th century. The novel Woda z kamienia (Вода з каменю) presents the beginnings of the Ukrainian national revival in Galicia and the history of the Ruthenian Trinity, with its leader Markian Szaszkewicz. The cyclicality and connections between novels, gives Iwanyczuk’s work spatiotemporal continuity, which encompasses, above all, historical events and figures. The analyzed works present a clearly negative image of the representatives of Polish society, which results from the stereotypical approach to the perception of a Pole in the 20th century Ukrainian literature. Polish rulers and nobility are portrayed through the prism of Polish‑Ukrainian relations at socio‑political, religious and ideological level.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Andrusiv S., Piznaty svii narod, a v narodi sebe (U sviti istorychnykh tvoriv Romana Ivanychuka), „Ukrainske literaturoznavstvo”, vyp. 53, s. 141–149.
Andrusiv S., Umity rozmovliaty z chytachem. Rozdumy nad tvoramy Romana Ivanychuka, „Kyiv” 1987, № 5, s. 126–128.
Bartoszyński K., Zagadnienia komunikacji literackiej w utworach narracyjnych, [w:] Problemy socjologii literatury, red. I. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971, s. 127–148.
Bichuia N., Rozimknute kolo slova abo zh sviato vyznannia. Kilka rozdumiv pro novi tvory Romanna Ivanychuka, „Dzvin” 1995, № 5, s. 125–130.
Brojjtman C., Poehtika sjuzheta, [v:] Istoricheskaja poehtika, Moskva 2001.
Choma‑Suwała A., Roman Iwanyczuk – twórca powieści historycznej, „Studia Polsko‑Ukraińskie” 2017, t. IV, s. 169–184.
Donchyk V., Perekonannia romanista („Chetvertyi vymir” R. Ivanychuka), „Literaturna Ukraina” 1985, s. 6.
Fedorak N., „Vichni” obrazy v interpretatsii Romana Ivanychuka, „Ukraina: kulturna spadshchyna, natsionalna svidomist, derzhavnist” 2012, № 21, s. 782–786.
Hundorova T., Sotsrealizm yak masova kultura, „Suchasnist” 2004, № 6, s. 52–66.
Ivanychuk I., Cherlene vyno, Lviv 1979.
Ivanychuk R., Manuskrypt z vulytsi Ruskoi, Kyiv 1987.
Ivanychuk R., Voda z kameniu, Lviv 1982.
Kępiński A., Lach i Moskal. Z dziejów stereotypu, Warszawa 1990.
Kozak S., Polska a Ukraina. Drogi i bezdroża porozumienia, „Więź” 1991, nr 11–12, s. 112–121.
Lomazova K., Svit romantychnyi i bezzhalnyi (Retsenziia na romany R. Ivanychuka „Cherlene vyno”, „Manuskrypt z vulytsi Ruskoi”), „Literaturna Ukraina” 1979, 21 serpnia, s. 2.
Mitosek Z., Literatura i stereotypy, Wrocław 1974.
Moroz L., Tryiednist yak osnova universalizmu (natsionalne – zahalnoliudske – dukhove), „Slovo i chas” 2002, №3, s. 22–32.
Slaboshpytskyi M., Ozvatysia holosom z istorii, „Vitchyzna” 1984, № 2, s. 196–199.
Wajda K., Polski obraz Niemców i niemiecki obraz Polaków w publicystyce obu krajów w latach 1871–1914, [w:] Polacy i Niemcy. Z badań nad kształtowaniem heterostereotypów etnicznych, red. K. Wajda, Toruń 1991, s. 45–86.
Walińska H., Stereotyp – pole terminologiczne, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie XVI”, Wrocław 1974, s. 47–48.
Yavorivskyi V., Ne restavratsiia – osmyslennia (Retsenziia na roman R. Ivanychuka „Cherlene vyno”), „Literaturna Ukraina” 1978, 9 chervnia, s. 7.