Madryckie place w relacjach wybranych polskich podróżników w XIX i na początku XX wieku
Article Sidebar
Main Article Content
Аннотация
This article presents the perception of Madrid squares as viewed by Polish travellers in the 19th and early 20th centuries. The squares functioned for centuries as key areas of a city, both for the residents and visitors. In Spain, they were also an important element of culture and urban planning. Plaza Mayor - a unique European city square - was established in that country. Therefore, it may be assumed that the squares, playing a leading role in the analysed urban space, are one of the main tourist destinations. The aim of the article was to analyse the accounts of Polish travellers who came to Madrid in the 19th century and attempt to answer the following questions: what role the squares played during the time of those travels, which square made the greatest impression on the writers and why. The author also wanted to gain a better understanding of the aesthetic sensitivity and architectural and urban awareness of the Polish travellers. The analysis was carried out on the basis of source texts and historical studies. The presented image of public spaces was juxtaposed with iconographic and cartographic sources. The article shows that the Polish travellers staying in Madrid in the 19th and early 20th centuries limited their urban strolls to only a few squares, and the most important ones were approached with critical assessment.
Скачивания
Article Details
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» («Атрибуция — Некоммерческое использование — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.
ПОЛИТИКА АВТОРСКИХ ПРАВ
Издатель «Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria» имеет право использования и распространения всех опубликованных в издании материалов на основании договора неограниченной во времени неисключительной лицензии - предварительно заключенного на неоговоренное время с каждым автором конкретного произведения на оговоренных в том договоре условиях использования.
ПОЛИТИКА ОТКРЫТОГО ДОСТУПА
«Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria» это издание с открытым доступом, а все его содержание доступно бесплатно для пользователей и организаций на основаниях неисключительной лицензии CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Пользователи могут читать, скачивать, копировать, распространять, производить поиск или переходить по ссылкам к полным текстам статей в этом издании без предварительного согласия издателя либо автора при условии указания источника доступа и авторства данной публикации. Это согласуется с определением открытого доступа BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Библиографические ссылки
Banaszek A., Polonia hiszpańska. Charakterystyka historyczno-społeczna, „Studia Polonijne”, t. 22: 2001, s. 151–188.
Bartmański T., Wspomnienia z Hiszpanii z r. 1848. Wyjątek z podróży Tomasza Bartmańskiego, „Biblioteka Warszawska” 1852, t. 2, s. 287–310.
Bełza S., Lądem i morzem, Warszawa 1904.
Bonet Correa A., El urbanismo en España e hispanoámerica, Madrid 1991.
Broekere S., Pamiętniki z wojny hiszpańskiej (1808–1814), Warszawa 1877.
Bruno F., „Uczynić Madryt większym”. Architektura Madrytu 2. połowy XIX wieku, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, t. 55: 2010, z. 4, s. 3–22.
Bursiewicz N., Od Forum Romanum do Plaza Mayor. Ewolucja placu miejskiego na przykładzie Hiszpanii, Kraków 2018.
Camarero M., Tesoro de la lengua castellana de Sebastian de Covarrubias Orozco, Madrid 1995 (wyd. oryg. 1611).
Chueca Goitia F., Breve historia del urbanismo, Madrid 1978.
Ciesielska-Borkowska S., Hiszpania, „Przegląd Współczesny”, r. 10: 1931, t. 39 (listopad), s. 209–230.
Czapski J., Kartki z podróży. Hiszpania, „Pamiętnik Warszawski” 1930, nr 9, s. 33–64.
Diccionario de autoridades, Madrid 1984 (wyd. oryg. Real Academia de San Fernando, 1737).
Ehrenpreis M., Kraj między wschodem a zachodem. Podróż żyda po Hiszpanii, Warszawa 1930.
Escobar J., Arquitectura y urbanismo en el Madrid del siglo XVII: proceso, adorno, experiencia, [w:] Arquitectura y espacio urbano de Madrid en los siglos XVII y XVIII, red. C. Priego, Madrid 2007, s. 50–65.
Fernández García A., La evolución social de Madrid en la época liberal (1834–1900), [w:] Arquitectura y espacio urbano de Madrid en el siglo XIX, red. C. Priego, Madrid 2008, s. 10–30.
Fernández de los Ríos Á., Guía de Madrid. Manual del madrileño y del forastero, Madrid 1876.
García-Gutiérrez Mosteiro J., Del Madrid isabelino al de la Restauración. Arquitectura y espacio urbano, [w:] Arquitectura y espacio urbano de Madrid en el siglo XIX, red. C. Priego, Madrid 2008, s. 38–56.
Gómez Urdañez J.L., „Szczęśliwe lata” rządów Ferdynanda VI, [w:] Studia polsko-hiszpańskie. Wiek XVIII, red. J. Kieniewicz, Warszawa 2000, s. 61–88.
Hirschberg A., Hiszpania: wspomnienia z podróży, Lwów 1896.
Hiszpania malowniczo-historyczna, red. P. Sawicki, Wrocław 1996.
Kraszewski I., Wędrówki literackie: fantastyczne i historyczne, t. 2, Wilno 1839.
Kucharski A., Hiszpania i Hiszpanie w relacjach Polaków. Wrażenia z podróży i pobytu od XVI do początków XIX w., Warszawa 2007.
Lentas B., Tadeusz Peiper w Hiszpanii, Warszawa 2011.
Lepecki M.B., U wrót tajemniczego Maghrebu na wojnie marokańskiej, [w:] Hiszpania malowniczo-historyczno, red. P. Sawicki, Wrocław 1996, s. 383–409.
Lepecki M., Hiszpania po rewolucji, Warszawa 1935.
Lipnicki E., Wycieczka do Madrytu, „Biblioteka Warszawska” 1884, t. 4, s. 242–265.
Lutosławski W., Jak tanio podróżować? Wędrówki iberyjskie, Warszawa 1909.
Makowiecka G., Po drogach polsko-hiszpańskich, Kraków – Wrocław 1984.
Marczyński W., Podróze s części Rossyi do Niemiec, Francyi i Hiszpanii, w latach 1810-tym 1811-tym odbyte, á do teraźnieyszych odmian zastosowane przez Wawrzyńca Marczyńskiego, Berdyczów 1816.
Orbis Wratislaviae. Wrocław w relacjach dawnych i współczesnych, red. K. Ruchniewicz, M. Zybura, Wrocław 2018.
Palencia A. de, Universal Vocabulario en latin y en romance, Sevilla 1490.
Pawiński A., Hiszpania. Listy z podróży 1881, wyd. 2, Warszawa 1898.
„Podróżnik Polski”. Przewodnik po Europie, Warszawa – Lwów 1909.
Popiel M., Wspomnienia o Hiszpanii przez Michała Popiela, „Slawianin” zebrany i wydany przez S. Jaszowskiego, t. 1, Lwów 1837.
Radkowski T., W Hiszpanii. Kartki z podróży, Warszawa 1931.
Sajkowski A., Opowieści misjonarzy, konkwistadorów, pielgrzymów i innych świata ciekawych, Poznań 1991.
Sienkiewicz H., W Madrycie, „Kurier Warszawski”, t. 111: 1931, nr 1, s. 12–15.
Słodczyk J., Historia planowania i budowy miast, Opole 2012.
Stella-Sawicki J., Podróż do Hiszpanii, Lwów 1876.
Tański J., L’Espagne en 1843 et 1844. Lettres sur les moeurs politiques et sur la dernière révolution de ce pays, Paris 1844.
Viajeros polacos en España. A caballo de los siglos XIX y XX, red. F. Presa González, A. Matyjaszczyk Grenda, Madrid 2001.
Viajes de extranjeros por España y Portugal, red. J. García Mercadal, t. 2, Madrid 1959.
Witkowski S., Z podróży po Hiszpanii i Portugalii, Lwów 1928.
Wołodkowicz C., Obraz Hiszpanii i Hiszpanów w świetle relacji polskich żołnierzy w latach 1808–1812, „Argumenta Historica” 2014, nr 1, s. 141–159.
Zieliński J.F., Wspomnienia z tułactwa. Z rękopisów Towarzystwa Naukowego w Toruniu i Biblioteki Narodowej opracowała, wstępem i przypisami opatrzyła Elwira Wróblewska, Warszawa 1989.